Göz tetkik cihazları ve bu cihazlarla yapılan tetkiklerin isimlerini bilmek, hemşirelerin göz sağlığı alanında daha bilinçli çalışmasını sağlar. Göz polikliniklerinde kullanılan temel cihazlar ve bu cihazlarla yapılan tetkiklerin özet bilgilerini aşağıda bulabilirsiniz:
1. Otorefraktometre (Bilgisayarlı Göz Ölçüm Cihazı)
Tetkik İsmi: Refraksiyon Muayenesi
Amaç: Gözdeki kırma kusurlarını (miyopi, hipermetropi, astigmatizma) ölçmek için kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Hastanın gözünden ışık gönderilir ve geri dönen ışığın kırılması ölçülür. Sonuçlar genellikle gözlük reçetesi hazırlamak için baz alınır.
Hemşirelerin Rolü:
Cihazın kullanımına yardımcı olabilir, hastayı bilgilendirebilir ve ölçüm sırasında hastanın doğru pozisyonda kalmasını sağlayabilir.
2. Göz Tansiyonu Ölçüm Cihazı (Tonometre)
Tetkik İsmi: Göz Tansiyonu (İntraoküler Basınç) Ölçümü
Amaç: Glokom (göz tansiyonu) riskini belirlemek için kullanılır.
Türleri:
• Hava üflemeli tonometre (non-kontak)
• Goldmann applanasyon tonometresi (dokunmalı, hassas ölçüm)
Hemşirelerin Rolü:
Cihazın hazırlanmasına yardımcı olmak, hastayı rahatlatmak ve ölçüm sırasında hareketsiz durmasını sağlamak.
3. Biyomikroskop (Slit-Lamp)
Tetkik İsmi: Biyomikroskopi
Amaç: Gözün ön ve arka segmentlerini ayrıntılı incelemek için kullanılır (kornea, iris, lens, vitreus gibi yapılar).
Nasıl Çalışır?
Işık ve mikroskop sistemi ile göz büyütülerek incelenir. Göz kuruluğu, enfeksiyonlar veya katarakt gibi durumlar bu cihazla tespit edilebilir.
Hemşirelerin Rolü:
Hasta pozisyonunu ayarlamak ve doktorun ihtiyaç duyduğu ilaçları (örneğin damlaları) hazırlamak.
4. Fundus Kamera
Tetkik İsmi: Fundus Fotoğrafı Çekimi
Amaç: Retina, optik disk, makula gibi gözün arka kısmının görüntülenmesi. Diyabetik retinopati, makula dejenerasyonu gibi hastalıkların tanısında kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Göz bebekleri genişletildikten sonra retina fotoğraflanır.
Hemşirelerin Rolü:
Göz bebeğini genişleten damlaların uygulanması ve hastanın çekime hazırlanması.
5. Görme Alanı Cihazı (Perimetri)
Tetkik İsmi: Görme Alanı Testi
Amaç: Görme alanındaki kayıpları veya görme daralmasını ölçmek. Glokom ve optik sinir hasarı tanısında önemli bir testtir.
Nasıl Çalışır?
Hasta bir ekrana bakarken çeşitli ışık noktalarını fark etmesi istenir.
Hemşirelerin Rolü:
Hastayı teste hazırlamak, cihaza doğru şekilde oturmasını sağlamak ve test sırasında açıklamalar yapmak.
6. Pakimetri Cihazı
Tetkik İsmi: Kornea Kalınlık Ölçümü
Amaç: Kornea kalınlığını ölçmek. Glokom teşhisinde veya lazer cerrahisi öncesi değerlendirme için kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Ultrasonik bir cihaz korneaya temas ederek kalınlığı ölçer.
Hemşirelerin Rolü:
Sterilizasyon işlemlerine dikkat etmek ve hastayı bilgilendirmek.
7. Optik Koherens Tomografi (OCT)
Tetkik İsmi: Retina ve Optik Sinir Görüntüleme
Amaç: Retina tabakalarının ve optik sinirin ayrıntılı görüntülenmesi. Makula dejenerasyonu, retina yırtıkları ve glokom gibi hastalıkların tanısında kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Lazer ışınları ile göz dokularının kesitsel görüntüleri alınır.
Hemşirelerin Rolü:
Göz bebeği genişletici damlaların uygulanması ve hastanın cihaza yerleştirilmesi
8. Keratometre
Tetkik İsmi: Kornea Eğriliği Ölçümü
Amaç: Kornea eğriliğini ve kavisini ölçmek. Kontakt lens reçetesi hazırlarken veya astigmatizma teşhisinde kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Cihaz, korneaya yansıtılan ışığın eğimini analiz eder.
Hemşirelerin Rolü:
Hastanın doğru pozisyonda oturmasını sağlamak, cihazı hazırlamak ve sonuçları kaydetmek.
9. Scheimpflug Kamera (Pentacam)
Tetkik İsmi: Kornea Topografisi
Amaç: Kornea haritasını çıkararak şekil bozukluklarını ve keratokonus gibi hastalıkları değerlendirmek.
Nasıl Çalışır?
Korneanın 3D haritasını oluşturur ve farklı açılardan detaylı analiz sağlar.
Hemşirelerin Rolü:
Hastayı cihaza yönlendirmek, ölçüm sırasında hareketsiz kalmasını sağlamak.
10. Ultrason B Scan (Oftalmik Ultrasonografi)
Tetkik İsmi: Göz Ultrasonu
Amaç: Retinanın ayrıntılı görüntülenmesi, retina dekolmanı veya göz tümörleri gibi durumların teşhisinde kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Göz kapalıyken ultrason probu göz çevresine yerleştirilir ve yansımalar kaydedilir.
Hemşirelerin Rolü:
Ultrason jeli uygulamak, cihazın sterilizasyonuna dikkat etmek.
11. Retinoskopi Cihazı
Tetkik İsmi: Retinoskopi
Amaç: Gözdeki refraktif hataları belirlemek. Çocuklar veya iletişim kurmakta zorlanan hastalarda kullanılır.
Nasıl Çalışır?
Gözün refleksi değerlendirilerek odaklanma problemleri tespit edilir.
Hemşirelerin Rolü:
Retinoskopi sırasında ışığın doğru şekilde yönlendirilmesine yardımcı olmak.
12. Elektroretinografi (ERG) ve Elektrookülografi (EOG)
Tetkik İsimleri:
ERG: Retinanın ışığa verdiği elektriksel tepkileri ölçer.
EOG: Retina ve optik sinir fonksiyonlarını değerlendirir.
Amaç: Retinanın işlevsel durumunu analiz etmek. Gece körlüğü ve retina distrofisi gibi hastalıkların teşhisinde kullanılır.
Hemşirelerin Rolü:
Elektrotların yerleştirilmesine yardımcı olmak ve hastanın rahatlığını sağlamak.
13. Fluorescein Anjiografi Cihazı
Tetkik İsmi: Retina Damar Görüntüleme
Amaç: Retina damarlarındaki tıkanıklıkları, sızıntıları ve hastalıkları değerlendirmek. Diyabetik retinopati ve makula ödemi tanısında önemlidir.
Nasıl Çalışır?
Hastaya damardan fluorescein boyası enjekte edilir ve retina fotoğraflanır.
Hemşirelerin Rolü:
Boyanın enjekte edilmesi, hastanın boyaya alerjik bir reaksiyon göstermediğinden emin olunması ve gözlem yapılması.
14. İshihara Testi (Renk Körlüğü Testi)
Tetkik İsmi: Renk Körlüğü Testi
Amaç: Renk körlüğü veya renk algılama sorunlarını belirlemek.
Nasıl Çalışır?
Hasta, özel tasarlanmış renkli levhalar üzerindeki numaraları veya şekilleri tanımlar.
Hemşirelerin Rolü:
Testin doğru şekilde uygulanmasını sağlamak ve sonuçları kaydetmek.
15. Schirmer Testi
Tetkik İsmi: Göz Yaşı Ölçümü
Amaç: Göz kuruluğunu değerlendirmek.
Nasıl Çalışır?
Alt göz kapağına yerleştirilen bir kağıt şerit ile göz yaşı miktarı ölçülür.
Hemşirelerin Rolü:
Şeritlerin doğru yerleştirilmesi ve ölçüm süresinin takip edilmesi.
Sonuç
Hemşireler, göz tetkik cihazlarını kullanma ve hastaları bilgilendirme süreçlerinde aktif rol oynayabilirler. Bu bilgilerle, göz sağlığı alanında daha bilinçli ve etkili bir şekilde görev yapabilirler.
