Tanımı: Nöroloji, sinir sisteminde, beyinde, beyin sapında, omurilik ve çevresinde anatomik veya fizyolojik sebeplerden dolayı ortaya çıkan bozuklukları inceleyen bilim dalıdır. Bilişsel, biliş ile ilgili olan demektir. Yani nörobilişsel psikoloji, zihnin davranışlardaki bozukluklarını inceler. Nörobilişsel psikolojik hastalıkların kaynağı beyin yapısında veya fonksiyonlarında oluşan bozukluklardır. Hafızamız, bir şeyleri aklımızda tutabilmemiz, problem çözebilmemiz, bir şeyleri algılayabilmemiz nörobilişsel bir kabiliyetimizdir. Bunda bir bozukluk olması durumunda ortaya nörobilişsel psikolojik hastalıklar ortaya çıkar.
Nörobilişsel Bozukluklarda Hemşirelik Yaklaşımı
Amaç:
- Bireyin kendisine bakım kapasitesini güçlendirmek.
- Bireyin kendine bakımını engelleyen etkenleri belirleyip ortadan kaldırmaya çalışmak.
- Birey bakım ve gereksinimlerini karşılayamıyorsa ailesi, çevresi ve özel kuruluşlarla beraber iş birliği sağlamak.
Hemşirelik Tanıları
- Güvenlik veya sağlık riskleri
- Aspirasyon Riski
- Konstipasyon
- Diyare
- Sağlığı Sürdürmede Bozulma
- Ev Yönetiminde Bozulma
- Yaralanma Riski
- Beslenmede Değişme
- Ağrı
- Fiziksel Hareketlerde Bozulma
- Zehirlenme Riski
- Korunmada Değişim
- Özbakım Yetersizlikleri
- Boğulma Riski
- Travma Riski
- Üriner Eliminasyonda Değişim
- Sözel İletişimde Bozulma
- Özsaygıda Değişim
- Seksüel Disfonksiyon
- Seksüel Süreçte Değişim
Algılama ve Kognitif Bozukluklar Hemşirelik Tanıları
- Anksiyete
- Beden İmajında Bozulma
- Konfüzyon
- Aktivite Yetersizliği
- Umutsuzluk
- Hafızada Bozulma
- Duygusal/algısal Değişimler
- Güçsüzlük
- Uyku Sürecinde Değişme
- Düşünce Sürecinde Değişme
Başetme Yeteneklerinde Bozulma Hemşirelik Tanıları
- Uyumda Bozulma
- Bakım Verici Rolünde Bozulma
- Bakım Verici Rolünde Zorlanma Riski
- Etkisiz Bireysel Başetme
- Etkisiz Ailesel Başetme
- Aile Sürecinde Değişim
- Korku
- Yas
- Sosyal İzolasyon
Nörobilişsel Bozukluklarda Hemşirelik Girişimleri ve Hemşirelik Bakımı
- Nörobilişsel bozukluğu olan yaşlıda sadece yakın zamanda çıkmış zihinsel bozukluklar ve tıbbi sorunların nedenleri üzerinde değil, aynı zamanda hastanın ekonomik, sosyal ve legal sorunlarına da eğilmelidir.
- Hastanın kardiyovasküler, renal ve solunum sistemlerine dikkat edilmeli, fiziksel sağlığın optimal sürdürülmesi sağlanmalıdır.
- Güç aktivitelerden kaçınma yoluyla hastanın öz saygısını korumasına yardım edilmeli, onlara bebekmiş gibi veya onların patronlarıymış gibi davranmayarak yetişkin düzeyde etkileşimi korunmalıdır.
- Yapılaşmış rutinler sürdürülmelidir.
- Sözel bir mesaj içinde 5-6 kelimeden fazla olmayacak şekilde açıklama yapılmalıdır.
- Gerektiğinde mesaj tekrarlanmalı ve tepki göstermesi için zaman tanınmalıdır.
- Hastaların anksiyetesini azaltan, zevk aldığı şeyler yapılmalıdır.
- Hayal kırıklıklarını azaltmak ve hastanın gereksinimlerini karşılamak için hastanın duygularını anlamaya çalışılmalıdır.
- Hastanın duygularını anlamak ve anlaşılır olmak için kelimeler, beden dili ve hareketlerden yararlanılmalıdır.
- Bağcıkları olan kıyafetlerden kaçınılmalıdır.
- Kaymayan lastik tabanlı ayakkabılar kullanılmalıdır.
- Tek başına sokağa çıkıp kaybolmaması için önlem alınmalıdır.
- Kıyafetleri onların giyme düzenine göre yerleştirilmelidir.
Kaynak: Hemsireyiz.Net
