Hemşirelik Bakım Planı Nasıl Hazırlanır ?

Bu makalemizde hemşirelik bakım planı nasıl hazırlanır ? hemşirelik tanıları nasıl seçilir ? uygun hemşirelik girişimleri nasıl seçilir ? gibi soruların cevaplarını vereceğiz.

Sitemizde tüm hemşirelik tanılarının nedenleri, belirtileri ve girişimleri yer almaktadır. Hemşirelik Bakım Planı hazırlarken bunlardan faydalanmanız gerekiyor.

Hemşirelik Tanıları İçin Tıklayınız.

Hemşirelik bakım planı hazırlarken hastalık ve hastaya özgü tanılar ve girişimler koymanız gerekiyor, bunların yanı sıra hastasını iyi tanıyan hemşire olası riskleri de değerlendirerek hastasına olası tanı koyabilir.

Örnek vermek gerekirse sıvı kısıtlaması getirilen bir hastaya konstipasyon riski tanısı koymak uygun olacaktır. Ya da operasyona alınacak pre-op dönemde ki hastasına aktivite intoleransı riski tanısı koyması uygun olacaktır. Bu gibi risk durumlarında önceden belirlenen olası tanı ve uygulanan girişimler hastanın o komplikasyon durumunu atlatmasına yardımcı olmaktadır.

Hemşirelik Bakım Planı Hazırlarken Gerekli Olan Bilgiler

Sadece hastalığa özgü olarak değil, hastaya özgü olarak bir hemşirelik bakım planı hazırlanacak ise eğer aşağıda verilen bilgilerin mevcut olması gerekir. Özellikle hastanın, sağlık kurumunda bulunduğu süre içerisinde ki dosyasının tamamına bakmış olmamaz gerekir.

1. Hastanın Yaşı, Cinsiyeti, Boyu, Kilosu

2. Hastanın Hastaneye Geliş Öyküsü ve Mevcut Tanısı

3. Hastanın Mevcut Şikayetleri

4. Hastanın Kronik Hastalıkları ( Diyabet, Hipertansiyon vb. )

5. Hastanın Aile Öyküsü ( Ailesinde varolan hastalıklar vs.)

6. Hastanın Önceden Geçirmiş Olduğu Operasyon ( varsa eğer )

7. Hastanın Laboratuvar ve Kan Değerleri

8. Hastanın Evde Kullandığı İlaçları

9. Hastanın Aldığı – Çıkardığı Sıvı Takip Gözlem Formu

10. Hastanın Kullandığı Mevcut İlaçlar

11. Hastanın Kültür Sonuçları ( Kan, İdrar, Dışkı, Yara, Balgam )

12. Hastanın Sigara ve Alkol Alışkanlıkları

13. Hastanın Uyku Durumu ve Uyku Alışkanlıkları

Bu verilerin ve bilgilerin haricinde hasta ile birebir iletişim kurarak veya gözlem yaparak diğer sistemsel bulgularla beraber uygun hemşirelik tanısını koyabilirsiniz. 

Hemşirelik Bakım Planı Hazırlama ve Sistemlerin Değerlendirilmesi 

Ağız ve Boğaz Sistemi 

Örnek Tanılar: Yutma Güçlüğü, Duyusal Algısal Değişimler, Beslenmede Değişiklik; Vücut Gereksiniminden Az Beslenme, Oral Mukoz Membranda Değişiklik.

• Takma Diş
• Ağızda Hassasiyet
• Diş Eti Şişmesi ve Kanaması
• Stomatit
• Boğaz Ağrısı
• Yutma Güçlüğü
• Tat Almada Azalma
• Beck Mukoza Puanı gibi durumlar değerlendirilerek hemşirelik tanısı seçilir.

Solunum Sistemi

Örnek Tanılar: Gaz Değişimde Bozulma, Havayolları Açıklığında Yetersizlik, Yetersiz Soluk Alma, Ağrı.

• Öksürük
• Balgam
• Yan Ağrı
• Dispne
• Solunum Sesleri gibi durumlar değerlendirilerek hemşirelik tanısı seçilir.

Kalp – Damar Sistemi

Örnek Tanılar: Sıvı Volüm Artışı, Kardiyok Outputta Azalma, Doku Perfüzyonlarında Değişiklik, Deri Bütünlüğünde Bozulma Potansiyeli.

• Siyanoz
• Ödem
• Kapiler Dolum
• Kalp Sesleri gibi kriterler dikkate alınarak hemşirelik tanısı seçilir.

Mide – Bağırsak Sistemi

Örnek Tanılar: Konstipasyon, Diyare, Gaita İnkontinansı, Sıvı Volümde Azalma, Doku Perfüzyonunda Değişim, Vücut Gereksiniminden Az Beslenme, Vücut Gereksiniminden Çok Beslenme.

• İştah Azalması
• İştah Artması
• Hazımsızlık
• Gaz
• Bulantı
• Kusma
• Kanama
• Abdominal Ağrı
• Abdominal Gerginlik
• Asit
• Hemoroid
• Konstipasyon
• Diyare
• İnkontinans
• Bağırsak Sesleri
• Beslenme ve Diyet Durumu gibi kriterler sorgulanarak hemşirelik tanısı seçilir.

Genito – Üriner Sistem

Örnek Tanılar: Potansiyel Enfeksiyon, İdrar Yapma Alışkanlığında Değişiklik, İdrar Retansiyonu

• Disüri
• Noktüri
• Hematüri
• Retansiyon gibi kriterler dikkate alınarak uygun hemşirelik tanısı seçilir.

Kas – İskelet Sistemi

Örnek Tanılar: Fiziksel Hareketin Bozulması, Ağrı, Yorgunluk, Potansiyel Hareket İntoleransı

• Halsizlik
• Ağrı
• Sınırlı ROM
• Şişlik
• Artrit
• Protez ve Diğer etmenler dikkate alınarak uygun tanı seçilir.

Cild Sistemi

Örnek Tanılar: Potansiyel Enfeksiyon, Hipotermi, Hipertermi, Vücut Isısını Düzenlemede Yetersizlik, Beden İmajında Bozukluk, Benlik Saygısında Bozukluk, Deri Bütünlüğünde Bozulma Potansiyeli

• Turgor
• Isı
• Renk
• Kuru
• Nemli
• Terli
• Kaşıntı
• Egzama
• Akne
• Çürük
• Yanık
• Şişlik
• Laserasyon
• Abrasyon
• Mastektomi
• İz
• Saç
• Tırnak
• Bası Yarası gibi kriterler dikkate alınarak uygun hemşirelik tanısı seçilir.

Fiziksel Aktivite ve Sistemlere Etkisine Göre Değerlendirme

Örnek Tanılar: Hareket İntoleransı 

• Yardımla Yürüyor
• Baston
• Koltuk Değneği
• Yürüteç
• Yatağa Bakımlı olmasına bağlı değerlendirilerek uygun tanı seçilir.

Devam EDELİM … 

Hemşirelik Tanılarını ve Hemşirelik Girişimlerini belirlediyseniz eğer diğer aşamalara geçelim. Öncelikle belirlediğiniz tanıları önem sırasını göre sıralamanız gerekmektedir. Öncelikli ve acil olan bir tanının bakımı her zaman önce gelmelidir.

Örnek vermek gerekirse kanama ve aktivite intoleransı tanısı mevcut bu iki tanıdan ilk sırada olması gereken hemşirelik tanısı kanama’dır. !!!

Sıralamayı uygun şekilde öncelik sırasına göre yaptıktan sonra sırada hemşirelik girişimleri, neden, amaç ve değerlendirme aşamaları bulunmaktadır. 

Bu aşamaları örnek bir tanı seçerek sizlere anlatmak istiyoruz.

Konstipasyon Riski ( Olası Tanı )

Neden: Mobilite yetersizliği ve bağırsak aktivitesinin azalmasına bağlı olarak.

Amaç: Hasta normal boşaltım alışkanlığını sürdürecek. Bağırsak sesleri 4-12 arasında olacak.

Girişimler:

• Diyetisyenle işbirliği sağlanarak diyeti düzenlenecek.
• Katı besinler azaltılacak ve sıvı alımı arttırılacak.
• Belirli aralıklarla tuvalete çıkması sağlanacak.

Hemşirelik Bakım Planı Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Sık Yapılan Hatalar !

Yapılan Hatalar: 

• Seçilen tanının girişimleri bazen hastaya uygun seçilmiyor. Özellikle acemi arkadaşlar internette yer alan girişimlerin hepsini bakım planı üzerine geçirebiliyorlar. Örnek vermek gerekirse yukarı da  değindiğim tanıda girişim olarak hastayı belirli aralıklarla tuvalete çıkarmaktan bahsetmiştim ! Yatağa bağımlı bir hasta için bu durum söz konusu değildir !

Tavsiyeler: 

• Girişimleri -acak ve -ecek gibi eklerle sonlandırmanız gereklidir.
• Hastanın Adı, Soyadı, Telefonu, Adres Bilgisi bakım planı içerisinde olmamalı ve gizli tutulmalıdır.
• Bakım planı hazırlarken öncesinde bir taslak hazırlamanız ya da kurşun kalem kullanmanız faydalı olacaktır.
• Hemşirelik raporu ve benzeri alanlarda sadece yaptığınız uygulamaları yazmanız size ödev tesliminde rahatlık sağlayacaktır.

Kaynak: Hemsireyiz.NET