Hemşirelik Ağız Bakımı Nasıl Yapılır ?

Diş fırçalama alışkanlığını kişinin çocukluğunda kazanmış, alışkanlık haline getirmiş olması gerekir. Çocuklara dişlerinin çıkmasından itibaren diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalıdır. Kurallı olarak dişler fırçalanırsa dişlerin çürüme olasılığı büyük oranda azalır.

Diş fırçası, naylon kıllı, orta sertlikte ve yeterli büyüklükte olmalıdır. Kullanılan diş fırçasının 3 aylık periyot içerisinde değiştirilmesi gereklidir.

Diş fırçalama işlemi yemek yedikten yarım saat içerisinde yapılmalıdır çünkü yemeklerden sonra ağız içinde ki bakteriler hızla artış göstermektedir. Dişler fırçalandıktan sonra ağız içinde var olan artıkları uzaklaştırmak için bol su ile çalkalanır ve tükürülür. Su yerine ağız çalkalama solüsyonları da kullanılabilir.

Ağız çalkalama suyunu kendiniz evde dilediğiniz gibi hazırlayabilirsiniz. 500 cc skaynaltılmış suyun içine bir yemek kaşığı tuz ekleyebilirsiniz veya hazır olarak %0.9’luk NaCl karışımı kullanabilirsiniz.

Dişlerin Diş İpi İle Temizliği

Dişlerimizin günde 1 kez diş ipi ile temizlenmesi gerekmektedir. Diş ipi kullanmayan bireylerin diş aralarında artıklar kalabilir ve plak oluşumunu tetikleyebilir. Diş ipi ile temizleme işlemi diş fırçalandıktan sonra uygulanmalıdır.

Diş ipleri, diş hassasiyeti yaşayan bireylerde diş eti kanamasına yol açabilir, bunun için kişiye uygun numaralandırılmış diş ipi kullanılmalıdır.

Malzemeler:

• Diş Fırçası
• Diş Macunu
• Diş İpi
• Yeterli Su (ağız çalkalanması için)
• Yüz Havlusu
• Böbrek Küvet
• Kağıt Havlu
• Eldiven

Hemşirelik Tanıları:

• Oral Mukoz Membranda Değişiklik
• Beden İmajında Bozulma
• Enfeksiyon / Enfeksiyon Riski
• Dentisyonda Bozulma

Bilinci Açık Hastada Ağız Bakımı Nasıl Verilir ?

Hemşirelik Bakımı Aşamaları 

1. Birey ve ailesine işlem hakkında bilgi verilecek.
2. Bireye takma diş veya çürük dişi olup olmadığı sorulacak.
3. Bireye ağız bakımının nasıl yapılacağı ve hangi malzemelerin tercih edileceği söylenecek.
4. Uygun malzemeler seçildikten sonra hastanın odasında temiz bir alana yerleştirilecek.
5. Bireye yarı oturur pozisyon verilecek.
6. Bireyin çenesinin altına üstü ıslanmasın diye kağıt havlu serilecek.
7. Eller yıkanacak ve eldivenler giyilecek.
8. Diş fırçası su ile ıslatılacak.
9. Fırçanın üzerine bezelye büyüklüğünde diş macunu konulacak.
10. Böbrek küveti hastanın çenesinin alt kısmına gelecek şekilde yerleştirilecek.
11. Birey ellerini kullanamıyor ya da hali yoksa işlem hemşire tarafından gerçekleştirilecek.
12. Diş fırçalamanın uygun tekniğine göre dişleri fırçalanacak.
13. Bireyin ağzına bir miktar su verilecek ve çalkalayarak tükürmesi istenecek.
14. Kağıt havlu yardımı ile bireyin ağzı ve ağız çevresi kurulanacak.
15. Diş ipi uygulaması için mevcut eldivenler değişimi sağlanacak.
16. Yaklaşık 20-30 cm kadar diş ipi kopartılarak diş aralarının hijyeni sağlanacak.
17. Dudaklara nemlendirici sürülecek.
18. Eller yıkanarak işlem sonlandırılacak.
19. Geride kalan malzemeler toplandıktan sonra işlem kayıt edilecek.
20. Bireye ağız hijyeninin yeterliliği sorulacak.

Protez Diş Bakımı

Protez dişler, doğal dişlerimiz gibi rutin bakım gerektirir. Düzenli bakımı gerçekleştirilen protez dişler ağız içerisinde enfeksiyon oluşmasını engeller. Protezler diş macunu, diş fırçası ve ılık su ile temizlenebilir.

Protez dişler düşme ve kırılmalara karşı dayanıklı olmadıkları için özel kaplarında saklanmalı ve ortalık yerlerde bırakılmazlar. Protezler ağız içerisinde geri takılırken ilk önce üst sonra alt taraf yerleştirilmelidir.

Özel Ağız Bakımı

Herhangi bir sebeple ağızdan beslenemeyen hastalarda ağız kuruluğu ve mukozal membranda değişiklikler görülebilir, bu gibi hastalarda özel ağız bakımı uygulanır. Trakeostomili hastalarda yutma güçlüğü var olduğu için bu tükürük ağızda birikir ve ağızda biriken tükürük zararlı organizmaların üremesini sağlar, bu zararlı organizmaların üremesini engellemek için ağız içinin özel bir bakımla temizliği sağlanır.

Bilinçsiz Hastalarda Hemşirelik Ağız Bakımı Nasıl Yapılır ?

Malzemeler

• Abeslang (dil basacağı)
• Spanç
• Böbrek Küvet
• Su
• Maske
• Kirli Kabı
• Solüsyon
• Nemlendirici Krem
• Aspirasyon Sondası
• Aspiratör Cihazı
• Ağız Temizleme Çubukları
• Ağız Bakım Kiti + Ağız Bakım Solüsyonu
• Kağıt Havlu
• Tek Kullanımlık Eldiven

Hemşirelik Tanıları:

• Oral Mukoz Membranda Değişiklik
• Beden Gereksinimden Az Beslenme
• Enfeksiyon / Enfeksiyon Riski
• Aspirasyon Pnömonisi Riski

Hemşirelik Ağız Bakımı Aşamaları 

• Malzemeler hazırlanır ve uygun bir alana bırakılır.
• Hastaya lateral pozisyon verilecek.
• Eller yıkanacak, eldivenler giyilecek.
• Kağıt havlu ile hastanın çene altı ve göğüs çevresi kaplanacak.
• Hastanın ağzı kapalı ise bir elle alt çene tutularak aşağı çekilir ve abeslang yardımı ile kapanması engellenir.
• Abeslangın ucuna spanç konulacak ( dile bası yapmaması için )
• Ağız içinde tükürük birikmiş ise aspirasyon sondası aspiratöre bağlanarak ağız içi çekilecek.
• Daha sonra ağız bakım kiti içerisinde yer alan çubuklar sulandırılmış solüsyon ile karıştırılarak hazırlanacak.
• Bu çubuklar ile diş fırçalama tekniğine sadık kalınarak ağız içi temizlenecek.
• Kağıt havlu ile ağız kenarları kurulanacak.
• Ağız içinde solüsyon kalmaması ve aspirasyon pnömonisi riski göz önünde bulundurularak ağız içi tekrar aspire edilecek.
• Kirli malzemelerin ortamdan uzaklaştırılması sağlanacak.
• Eller yıkanacak ve yapılan işlem kayıt edilecek.